Geen toestemming voor AI-training: Federatie Beeldrechten lanceert Opt Out Now




4 juni, 2024

Geen toestemming voor AI-training: Federatie Beeldrechten lanceert Opt Out Now

De Federatie Beeldrechten lanceert een initiatief

De Federatie Beeldrechten heeft een initiatief gelanceerd waarmee beeldmakers kunnen voorkomen dat hun werken worden gebruikt voor het trainen van generatieve kunstmatige intelligentie (AI). Opt Out Now is een website waar makers zich kunnen aanmelden en vorm kunnen geven aan hun opt-out recht op grond van de auteurswet. De website houdt een database bij van namen van makers die gebruik hebben gemaakt van hun opt-out recht. De lijst is ook in een machine-readable format (XML) beschikbaar gemaakt.

Op grond van artikel 15o lid 1 Auteurswet (implementatie artikel 4 in Richtlijn (EU) 2019/790) is het mogelijk voor makers om een rechtenvoorbehoud te formuleren, een “opt-out”. Het betreft een uitzondering op de regel dat in principe alles wat rechtmatig openbaar te vinden is door (onder andere) AI-systemen mag worden gebruikt voor trainingsdoeleinden. De achterliggende gedachte van de uitzondering in wetsartikel is dat je als maker enige controle behoudt over het werk en het gebruik van het werk voor generatieve AI-trainingsdoeleinden kan verbieden.

Eerder publiceerde Sony Music en BumaStemra al opt-out verklaringen op het internet.

Er kleven echter nogal wat onzekerheden aan artikel 15o Aw. Zo volgt niet uit de tekst van de wet hoe de opt-out geformuleerd dient te worden, is het niet duidelijk of het de bedoeling is van de wetgever dat er een centrale database komt met opt-outers en is het niet duidelijk of men “op naam” of “op werk” dient te opt-outen. Omdat er tot op heden nog niet over artikel 15o Aw is geprocedeerd, zijn er ook nog geen handvatten ontwikkeld in de rechtspraak.

De Federatie Beeldrechten schrijft derhalve terecht op haar website dat het niet mogelijk is om te garanderen dat met een opt-out via Opt Out Now auteursrechtelijk beschermd (beeld)werk niet wordt gebruikt voor (generatieve) AI doeleinden. Die onzekerheid is tweeledig: de hierboven geïdentificeerde onduidelijkheid ten opzichte van artikel 15o Aw maar ook de weinig transparante methodes van informatievergaring van AI systemen.

Met de Federatie Beeldrechten ben ik het eens dat er een laagdrempelige (en mogelijk geldige) standaard is gecreëerd voor het opt-outen voor beeldmakers. Het betreft een stap in de goede richting en er wordt een duidelijk statement gemaakt jegens AI bedrijven en beleidsmakers. De creatieve sector heeft behoefte aan duidelijkheid omtrent de praktische toepassing van artikel 15o Aw.

Advocaat Auteursrecht

Advocaten Auteursrecht

Heeft u vragen over AI in relatie tot auteursrecht, uw mogelijkheden als maker om te opt-outen of vragen over licentieovereenkomsten binnen het auteursrecht? Neem dan contact op met mr. Blansjaar, advocaat gespecialiseerd in auteursrecht.

Photo by Erwan Hesry on Unsplash

U mag dit bericht delen:

Tags