De Federatie Beeldrechten lanceert een initiatief
De Federatie Beeldrechten heeft een initiatief gelanceerd waarmee beeldmakers kunnen voorkomen dat hun werken worden gebruikt voor het trainen van generatieve kunstmatige intelligentie (AI). Opt Out Now is een website waar makers zich kunnen aanmelden en vorm kunnen geven aan hun opt-out recht op grond van de auteurswet. De website houdt een database bij van namen van makers die gebruik hebben gemaakt van hun opt-out recht. De lijst is ook in een machine-readable format (XML) beschikbaar gemaakt.
Op grond van artikel 15o lid 1 Auteurswet (implementatie artikel 4 in Richtlijn (EU) 2019/790) is het mogelijk voor makers om een rechtenvoorbehoud te formuleren, een “opt-out”. Het betreft een uitzondering op de regel dat in principe alles wat rechtmatig openbaar te vinden is door (onder andere) AI-systemen mag worden gebruikt voor trainingsdoeleinden. De achterliggende gedachte van de uitzondering in wetsartikel is dat je als maker enige controle behoudt over het werk en het gebruik van het werk voor generatieve AI-trainingsdoeleinden kan verbieden.
Eerder publiceerde Sony Music en BumaStemra al opt-out verklaringen op het internet.
Er kleven echter nogal wat onzekerheden aan artikel 15o Aw. Zo volgt niet uit de tekst van de wet hoe de opt-out geformuleerd dient te worden, is het niet duidelijk of het de bedoeling is van de wetgever dat er een centrale database komt met opt-outers en is het niet duidelijk of men “op naam” of “op werk” dient te opt-outen. Omdat er tot op heden nog niet over artikel 15o Aw is geprocedeerd, zijn er ook nog geen handvatten ontwikkeld in de rechtspraak.
De Federatie Beeldrechten schrijft derhalve terecht op haar website dat het niet mogelijk is om te garanderen dat met een opt-out via Opt Out Now auteursrechtelijk beschermd (beeld)werk niet wordt gebruikt voor (generatieve) AI doeleinden. Die onzekerheid is tweeledig: de hierboven geïdentificeerde onduidelijkheid ten opzichte van artikel 15o Aw maar ook de weinig transparante methodes van informatievergaring van AI systemen.
Met de Federatie Beeldrechten ben ik het eens dat er een laagdrempelige (en mogelijk geldige) standaard is gecreëerd voor het opt-outen voor beeldmakers. Het betreft een stap in de goede richting en er wordt een duidelijk statement gemaakt jegens AI bedrijven en beleidsmakers. De creatieve sector heeft behoefte aan duidelijkheid omtrent de praktische toepassing van artikel 15o Aw.
Advocaat Auteursrecht
Heeft u vragen over AI in relatie tot auteursrecht, uw mogelijkheden als maker om te opt-outen of vragen over licentieovereenkomsten binnen het auteursrecht? Neem dan contact op met mr. Blansjaar, advocaat gespecialiseerd in auteursrecht.
Auteur:
Walter Blansjaar
Als advocaat ben ik deskundig, betrokken en doelgericht. Mijn positie is duidelijk, het belang van mijn cliënt staat altijd voorop. Dat geeft mijn cliënten rust. Het is fijn om iemand te hebben die 100% aan uw zijde staat en altijd in uw belang denkt. Waar anderen obstakels zien, zie ik mogelijkheden. Middels creativiteit en het buiten de gebaande paden durven denken boek ik resultaat. Ik bijt mij vast in uw dossier en ik ben niet bang voor een ingewikkelde procedure. Zacht als het kan, hard als het moet. Mijn werkwijze kenmerkt zich door betrokkenheid en heldere, directe communicatie. Een persoonlijke aanpak met korte lijnen heeft de voorkeur. Daarbij hoort een praktische vertaling van de juridische complexiteit. Ik ben gespecialiseerd in het intellectueel eigendomsrecht (auteursrecht, merkenrecht, modellenrecht, handelsnaamrecht, domeinnaamrecht), het mediarecht (o.a. onrechtmatige perspublicaties, portretrecht), het reclamerecht en het privacyrecht. Mijn ervaringen binnen de webdevelopment, SEO, marketing en de innovatie afdeling van het RadboudUMC bieden mij de juiste handvatten om cliënten zowel binnen de innovatieve en creatieve sector als daarbuiten uitstekend bij te staan.